Adolescencja

Adolescencja jest szczególnym okresem rozwojowym, dającym wiele możliwości, ale też nierzadko burzliwym i bardzo kosztownym dla młodego człowieka, bo niosącym szereg wyzwań, wyborów, utrat czy rozczarowań, co skutkuje nieuchronnie napięciem emocjonalnym i negatywnymi uczuciami. Nastolatek to nie dziecko ani mały dorosły. Musi on sprostać wielu zadaniom rozwojowym, takim jak: adaptacja do gwałtownych zmian w wyglądzie i przekształcenie obrazu własnego ciała z dziecięcego w seksualnie dojrzałe, zbudowanie własnej tożsamości, także psychoseksualnej, przejście przez tzw. „powtórną indywiduację”, czyli odseparowanie się od rodziców jako pierwotnych obiektów miłości i autorytetów oraz znalezienie ich substytutów poza rodziną. Rodzina z nastolatkiem również stoi przed zadaniem adaptacji i modyfikacji w systemie rodziny z uwagi na zmieniające się potrzeby i możliwości indywidualne jej członków, co generować może tzw. stres rozwojowy. Realizacja zadań rozwojowych adolescencji w zetknięciu z cechami systemu rodzinnego może być wspierana, bądź hamowana. Rodzina, która nie może przystosować się do zmian stojących przed nią oraz przed poszczególnymi członkami i ogranicza realizację zadań rozwojowych staje się dysfunkcyjna. Utrudnienia w realizacji zadań mogą przejawiać się w symptomach pojawiających się u adolescenta, czyli szczególnych, często nieprawidłowych, zachowaniach utrzymujących w rodzinie homeostazę i regulujących relacje rodzinne. (…) Szybko zmieniający się pod względem społeczno-kulturowym, technologicznym, ekologicznym i politycznym świat zewnętrzny może potęgować trudności współczesnych nastolatków wokół własnej tożsamości, wyglądu, identyfikacji płciowej, relacji z rówieśnikami, osiągnięć szkolnych i planów na przyszłość. Media społecznościowe, konsumpcjonizm, wirtualna rzeczywistość, cyberprzemoc, uzależnienia od substancji psychoaktywnych i behawioralne (np. gry), seksualizacja w przestrzeni publicznej, erozja autorytetów, znaczne osamotnienie młodzieży czy inne zjawiska dodatkowo destabilizują ten pełen wyzwań i zagrożeń czas w życiu młodych ludzi.

Cytat za: Kobierecka-Dziamska, A. (w druku). „Uczucia na talerzu” – rola niejedzenia i nadmiernego jedzenia w regulacji emocji u adolescentów z perspektywy psychologii klinicznej.